Το γέλιο, ο φόβος και ο Πρώην Υπουργός

Η θριαμβευτική όσο και απρόσμενη επιστροφή του Πρώην Υπουργού στο προσκήνιο των ημερών έδειξε πόση ανάγκη έχει η κοινωνία μας για γέλιο, για αποδιοπομπαίους τράγους, για να δει τον πολιτικό της κόσμο να εξελίσσεται πέρα από το μοντέλο homo pasokos της δεκαετίας του ’80. Εδειξε, επίσης, πόσο κοντά βρίσκονται το κωμικό και το τραγικό, πώς μια κωμική φιγούρα γίνεται τραγική όταν την απογυμνώνουμε από τα άμφια του αξιώματός της. Εδειξε πόσο............................
παραμυθιασμένοι και αδιάφοροι υπήρξαμε όσον αφορά τους ηγέτες μας, και πως αυτή η εποχή τελείωσε. Ο Πρώην Υπουργός είναι η γνωστή φιγούρα του αριστοφανικού πρωταγωνιστή, ο οποίος είναι ο μόνος στο θέατρο που δεν αντιλαμβάνεται το γελοίο της εμφάνισης και του λόγου του, είναι σύγχρονος Καραγκιόζης, ο οποίος, και ιδιοκτήτης μιας Μερσεντές να είναι, δεν βλέπει την τρύπα στο βρακί του. Οπως καθετί που προκαλεί γέλιο, η νέα εμφάνιση του θιάσου του ενός, του Πρώην Υπουργού, προσέφερε πολύτιμη υπηρεσία στη χώρα και στην τάξη των συναδέλφων του.
Σε μια εποχή που δεν προσφέρει πολλές ευκαιρίες για γέλιο, ο Πρώην Υπουργός χτύπησε τη φλέβα της λαϊκής αίσθησης του αστείου. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Αριστοφάνης έγραψε τα αριστουργήματά του κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, σε εποχή που κυριολεκτικά κινδύνευε η ύπαρξη της πόλης αλλά και οι ζωές των κατοίκων της. Δεν είναι τυχαίο ότι στο αριστούργημά του «Αμλετ», ο Σαίξπηρ τοποθετεί τα μόνα αστεία στη σκηνή του νεκροταφείου. Την ώρα του πολέμου, όταν τραγωδοί εξέθεταν το κόστος του πολέμου για νικητές και ηττημένους, ο Αριστοφάνης τολμούσε να σατιρίζει, να κρίνει και να προκαλεί τους συμπολίτες του για την έλλειψη αυτογνωσίας και για αμέτρητες άλλες αδυναμίες. Μπορεί να έβρισκε τον μπελά του με κάποια από τα επώνυμα θύματα του, αλλά κέρδιζε την αγάπη του κοινού. Το γέλιο αποκτά μεγαλύτερη σημασία όταν ο άνθρωπος αντιμετωπίζει τον κίνδυνο και τον φόβο. Και η κωμική περσόνα, την οποία όλοι θελήσαμε να δούμε στο πρόσωπο του Πρώην Υπουργού, αποκτά μεγαλύτερη σημασία επειδή εκπροσωπεί, εντέλει, μια πολύ επικίνδυνη πραγματικότητα. Οχι μόνον επειδή ως κυβερνητικό στέλεχος έδειχνε ένα πρόσωπο πομπώδες και αλαζονικό, αλλά επειδή στη συγκεκριμένη περίπτωση, έμπλεξε με την αστυνομία όταν παραβίασε κόκκινα φανάρια με το αυτοκίνητο του, και ύστερα, στην ένταση επάνω, τραυμάτισε έναν αστυνομικό. Πιστεύοντας ότι οι νόμοι δεν τον αφορούν, έθεσε σε κίνδυνο τις ζωές άλλων – και έδωσε το κακό παράδειγμα σε άλλους οδηγούς. Γελάμε με τέτοιους ανθρώπους όχι μόνο επειδή οι ίδιοι δεν έχουν αίσθηση της πραγματικότητας, και με πράξεις και παραληρήματα αμετροέπειας σκάβουν βαθύτερα τον λάκκο τους, αλλά επειδή όταν προκαλούν την τιμωρία τους δεν τους συμπονούμε.
Ως «χρήσιμος ηλίθιος», ο Πρώην Υπουργός «θυσιάζεται», για να δοθεί η στιγμιαία εντύπωση ότι ίσως και οι πολιτικοί αναγκαστούν πλέον να τηρούν τους νόμους. Δυστυχώς, όμως, πολλοί πολίτες έχουν ακολουθήσει το παράδειγμα των πολιτικών και αδιαφορούν για κόκκινους σηματοδότες, παραβιάζουν μονόδρομους, παρκάρουν όπου θέλουν και, γενικώς, αυθαιρετούν χωρίς συνέπεια. Είναι δύσκολο να αλλάξει αυτή η νοοτροπία χωρίς σημαντικότερες θυσίες από αυτήν ενός Πρώην Υπουργού. Οι συμπεριφορές αυτές μαρτυρούν την αδυναμία των θεσμών μας και τους υπονομεύουν συνεχώς. Γι’ αυτό, εμπιστευτήκαμε για τόσα χρόνια την τύχη της χώρας σε ακατάλληλα πρόσωπα, χωρίς να τους απορρίπτει ο λαός, χωρίς το πολιτικό σύστημα να αισθάνεται την ανάγκη να προστατεύσει τον εαυτό του απ’ ό,τι το απαξίωνε.
Σήμερα κοιτάζουμε τη χώρα μας με σοφότερα μάτια. Αναλογιζόμαστε το πρόσφατο και το πιο μακρινό παρελθόν και αναγνωρίζουμε πόσο σπάνιζαν (ή πόσο λίγο μπόρεσαν να φανούν) οι άνθρωποι αυξημένης πνευματικής ικανότητας, οι οποίοι θα είχαν ως προτεραιότητα το γενικό καλό και θα καθοδηγούσαν την ενέργεια αυτού του λαού προς την πολιτισμική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Αντί γι’ αυτούς, είδαμε πόσες φορές νίκησαν όσοι φωνασκούσαν δυνατότερα, όσοι τύλιγαν τον λαό μέσα σε μύθους και ψέματα. Διαπιστώνουμε πόσο μεγάλο ρόλο έχουν παίξει ο φθόνος, η παράνοια, οι ανεύθυνοι ενθουσιασμοί, η αυθαιρεσία, οι αυτοσχεδιασμοί. Οσο περιμένουμε, λοιπόν, τον μεγάλο κωμικό που θα μας κάνει να γελάσουμε έως δακρύων, ας γελάσουμε όσο μπορούμε με τους αφελείς, ζαλισμένους και αμέτρητους ερασιτέχνες μας. Γιατί, στο τέλος, το γέλιο είναι η μόνη άμυνα εναντίον του φόβου.
Tου Νικου Κωνστανταρα