ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΑΘΛΗΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ. 103 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ.

Η ιστορία ενός τόπου έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον πρώτα για αυτούς που ζουν, για αυτούς που έχουν γεννηθεί και ίσως για αυτούς που δραστηριοποιούνται μόνο,σε αυτόν τον τόπο. Έτσι και η ιστορία του τόπου μας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για εμάς που πληρούμε έστω μία από τις πιο πάνω προϋποθέσεις. Σήμερα όμως θα αναφερθούμε σε κάποιο ιστορικό γεγονός που έλαβε χώρα στο χωριό μας μα θα κεντρίσει το ενδιαφέρον όλων των αναγνωστών μας, όχι τόσο γιατί έχει σχέση με το προσφιλές θέμα συζήτησης των Ελλήνων, τον αθλητισμό, μα πιο πολύ γιατί έγινε σε μια εποχή που ο αθλητισμός στην νεότερη Ελλάδα ήταν στα σπάργανα του και στην Ελληνική επαρχία σχεδόν ανύπαρκτος.................

Το 1904,οκτώ χρόνια μετά τους πρώτους διεθνείς ολυμπιακούς αγώνες του 1896 στην Ελλάδα, είχε αρχίσει να καλλιεργείται το φίλαθλο συναίσθημα του κόσμου και να αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον κάθε συζήτηση που είχε σχέση με τον αθλητισμό. Οι μεγάλες πόλεις, όπως ήταν φυσικό, είχαν αρχίσει να δημιουργούν αθλητικά σωματεία, οι πρώτες ποδοσφαιρικές ομάδες που έγραψαν και συνεχίζουν να γράφουν ιστορία έχουν τις ρίζες τους την εποχή εκείνη, ξεκινώντας από αθλητικά σωματεία .

Για ένα μικρό χωριό των οκτακοσίων κατοίκων, τότε, ήταν περίεργο αν όχι απίθανο να έχει οργανωμένη αθλητική δραστηριότητα. Και όμως, το 1904 δημιουργήθηκε στο χωριό μας αθλητικός σύλλογος ο οποίος δύο χρόνια μετά, το 1906, οργάνωσε τους πρώτους αθλητικούς αγώνες με τη συμμετοχή αθλητών από όλη τη Μεσσηνία (θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και επίσημα, σαν οι πρώτοι μεσσηνιακοί αγώνες) οι οποίοι διεξήχθησαν στο χωριό μας.
Πρωτεργάτης στη δημιουργία αυτού του συλλόγου ήταν ο Δημήτριος Καλογερόπουλος ιδιοκτήτης καφενείου στο χωριό, μεγαλοκτηματίας, κτήτορας της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου και άνθρωπος που έχαιρε μεγάλου σεβασμού σε όλη την περιοχή. Αυτός ο άνθρωπος λοιπόν ήταν ένας δραστήριος τύπος που η σκέψη του βρισκόταν πολλά χρόνια μπροστά από την εποχή του. Μόνος του

Δημήτριος Καλογερόπουλος. ο εμπνευστής των αγώνων

όμως δεν θα μπορούσε να κάνει τίποτα αν δεν είχε την συμπαράσταση των συγχωριανών του και όλων των παραγόντων της περιοχής του. Από τη στιγμή που αυτή ήταν δεδομένη ο Δημήτριος Καλογερόπουλος ξεκίνησε τις προσπάθειες του για την οργάνωση αγώνων στο χωριό του, τόσο άρτια οργανωμένους για την εποχή, που είχαν και αθλητικό ανταποκριτή από αθηναϊκή εφημερίδα και τους πιο επιφανείς πολίτες της περιοχής για κριτική επιτροπή.
Οι απόψεις για το που ακριβώς διεξήχθησαν οι αγώνες διίστανται υπάρχουν δύο τοποθεσίες που πιστεύεται ότι έγιναν η μία ήταν μεταξύ της περιοχής που βρίσκεται το σημερινό γήπεδο του χωριού και του μεγάλου πέτρινου σπιτιού που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού ( του Χρονά που λέμε) και η άλλη απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο χώρο του δημοτικού σχολείου και ανατολικότερα.

Την εποχή εκείνη η όψη των χώρων αυτών ήταν τελείως διαφορετική από την σημερινή. Ο χώρος των αγωνισμάτων είχε διαμορφωθεί κατάλληλα με ξύλινες κατασκευές και επιχωματώσεις έτσι ώστε να μπορούν όλοι οι επισκέπτες άνετα να παρακολουθούν τα αγωνίσματα. Στις εισόδους του χωριού είχαν κατασκευαστεί ξύλινες αψίδες στολισμένες με δάφνες και λουλούδια ώστε να προετοιμάζουν τον επισκέπτη κατά την είσοδο του στο χωριό για το εορταστικό κλίμα που επικρατούσε.
Ο δημοτικός σύμβουλος Γαργαλιάνων Νικόλαος Λαμπρόπουλος αθλητικός ανταποκριτής και συνεργάτης πολλών εφημερίδων της εποχής αναφέρει για την διάθεση των κατοίκων του χωρίου μας τα εξής: Πριν εισέλθω εις το χωρίο μετά του φίλου διδασκάλου Κωνσταντίνου Γεωργόπουλου από μακράν είδομεν τας καπνοδόχους ν΄αναδύουν πυκνάς τουλύπας καπνού. Ήσαν τα άφθονα παρασκευαζόμενα φαγητά και οι ψηνόμενοι οβελίαι δια τους προσκεκλημένους… οι αγώνες διεκόπησαν περι την 1ην μεσημβρινήν και κατά την διακοπήν τους ακολούθησε, δια το σύνολον των πολιτών( πλην των αθλητών) στομαχική ευωχία με άφθονα ψητά κρέατα και καλώς μαγειρεμένα παντοειδή φαγητά όπου οι παρευρισκόμενοι τίμησαν με κάθε δεοντολογική ευλάβεια. Άφθονο έρευσε το τοπικό μοσχάτο κρασί.

Την ημέρα αυτή οι κάτοικοι του χωριού δεν πήγαν για δουλειά στα χτήματα, παρέμειναν και συμμετείχαν όλοι στη πρωτότυπη γιορτή. Οι αγώνες ξεκίνησαν στις 9:00 και κριτική επιτροπή ήταν οι:
· Δημ. Αναγνωστόπουλος, πρόεδρος της επιτροπής και διευθυντής του σχολαρχείου.
· Αριστομένης Αναγνωστόπουλος, δήμαρχος Γαργαλιάνων
· Νικόλαος Λαμπρόπουλος, δημοτικός σύμβουλος
· (…) Βούλγαρης εκπρόσωπος τύπου της επιτροπής, σχολικός επιθεωρητής
· Ο σχολάρχης Λιγούδιστας ( Χώρας)
· Δήμος Σταθόπουλος δικηγόρος
· Δημήτριος Παπαθεοδώρου γιατρός
· Πέτρος Αρβανίτης γιατρός, από την Αγορέλιτσα ( Αμπελόφυτο)
· Δημήτριος Καλογερόπουλος διοργανωτής των αγώνων
· Αυγερινός Τσώλης
· Σωτήριος Γεωργακόπουλος
· Κωνσταντίνος Αυρηλιώνης πρόεδρος της κοινότητας Πύργου
Ο ανταποκριτής τύπου μάλιστα παρατηρεί λεπτομέρειες προχωρημένες για την εποχή του, συγκεκριμένα γράφει: ιδιαιτέρως παρετηρήθη συγκέντρωσις του ωραίου φύλου, όπερ κατ εξοχήν αντεπροσώπευον αι διδασκάλισσαι Γαργαλιάνων, αι οποίαι δι΄ αμάξης έφθασαν σχεδόν πρώται εις Πύργον. Ο ανταποκριτής δεν παραλείπει να αναφέρει και την παρουσία των δασκάλων της Λιγούδιστας οι οποίοι παρευρέθησαν ‘’ συναποκομίζοντες και τον απαραίτητον οβελίαν τους’’Ήταν σχεδόν 9 το πρωί όταν ηχηρός κανονιοβολισμός ανήγγειλε την έναρξη των αγώνων. Αμέσως όλοι μαζεύτηκαν στο χώρο των αγωνισμάτων γιατί επρόκειτο να γίνει η σκοποβολή με όπλο Γκρα από απόσταση 200 μέτρων. Στο αγώνισμα αυτό έλαβαν μέρος περισσότεροι από τους 20 αθλητές και σε πέντε βολές χτύπησε κέντρο ο Δημ. Ταρσούλης από το χωριό Οσμάναγα (Κορυφάσιο) και δεύτερος ο Φώτης Κωνσταντόπουλος από τον Πύργο.
Αμέσως μετά την σκοποβολή όλοι κατέλαβαν τις θέσεις στο στάδιο και πριν ακόμη αρχίσουν τα κατά σειρά γραμμένα αγωνίσματα στο πρόγραμμα, ξαφνικά έξω από το στάδιο παρατηρήθηκε αγώνας δρόμου ανάμεσα σε ένα μικρόσωμο άλογο και σε ένα γάιδαρο. Το πρωτότυπο αγώνισμα για μια στιγμή τράβηξε την προσοχή των θεατών που κορόιδευαν αυτούς και παράλληλα τους επικροτούσαν με χειροκροτήματα.
Μετά από λίγο, άρχισε η άρση βαρών και με τα δύο χέρια. Ανακηρύχτηκε πρώτος ο Δημ. Αντωνόπουλος από τον Μάραθο, ο οποίος ύψωσε πάνω από το κεφάλι 56 οκάδες και δεύτερος ο Δημήτρης Καλογερόπουλος από τον Πύργο, ο οποίος σήκωσε 54 οκάδες .
Μετά άρχισε ο δρόμος μετ’ εμποδίων των 100 μέτρων. Τερμάτισε πρώτος ο παραπάνω δεύτερος νικητής στα βάρη Δημ. Καλογερόπουλος στα 16΄΄ και μετά από αυτόν ο Πάνος Καλογερόπουλος, ο οποίος διήνυσε τα 100 μέτρα σε 18΄΄.
Μετά το πέρας του δρόμου των 100 μέτρων κηρύχτηκε από την επιτροπή ο αγώνας των 800 μ, επίσης μετ’ εμποδίων. Και σε αυτό το αγώνισμα ήλθε πρώτος ο Δημ. Καλογερόπουλος, ο οποίος διήνυσε τα 800 μέτρα σε 52΄΄ και δεύτερος ο Παν. Πουλακίδας από την Λιγούδιστα στα 56΄΄.
Στο άλμα απλούν με φόρα (άλμα εις μήκος) αγωνίστηκαν πολλοί και σ’ αυτό ήλθε πρώτος Δ. Ν. Πολιτόπουλος 4,58 μ. από τούς Γαργαλιάνους. Επίσης στο άλμα τριπλούν με φόρα ήλθε πρώτος ο Αν. Παπαδόπουλος από το Βλαχόπουλο, ο οποίος πήδησε 10,60 μέτρα.
Μετά το διάλειμμα κατά τις 4 μ.μ. άρχισε το αγώνισμα της σφαιροβολίας. Σ’ αυτό το αγώνισμα συγκεντρώθηκε η προσοχή όλων των θεατών. Πρώτος ήρθε ο Παν. Φράγκος από του Βλαχόπουλου και δεύτερος ο συμπατριώτης του Ηλ. Καυκάς.
Στο άλμα επί κοντώ το κοινό έδειξε εξαιρετικό ενδιαφέρον, λόγω όμως της επιτηδειότητας και της εξάσκησης, η οποία απαιτούνταν, έλαβαν μέρος 4 -5 αγωνιστές μεταξύ των οποίων διακρίθηκε για την χάρη και κανονικότητα ο Αντ. Παπαγιανόπουλος από τους Γαργαλιάνους. Πρώτος ήρθε ο Αντ. Ψυχογιός από την Αγορέλιτσα, ο οποίος ανήλθε στα 2, 20 και δεύτερος ο Αντ. Καλκαβούρας από την Φλόκα.
Ήδη επρόκειτο να αρχίσει ο δρόμος των 12 χιλ, ο οποίος από όλα τα αγωνίσματα αναμενόταν με αγωνία και ιδίως για το ποιος θα είναι ο ευτυχής νικητής, στον οποίο προσφερόταν και δώρο χρηματικό.
Μετά από λίγα λεπτά οι δρομείς παρατάχτηκαν στην γραμμή, και μερικοί από αυτούς προτίμησαν να αποβάλουν τα παπούτσια, τα πουκάμισα και τα παντελόνια τους, διανύοντας 12 χιλιόμετρα με τα αμφίβολου καθαριότητας εσώρουχα τους ( όπως μας ενημερώνει ο αθλητικός ανταποκριτής της εποχής). Ο Δήμαρχος Γαργαλιάνων στις 4 μ. μ. ακριβώς με έναν πυροβολισμό έδωσε το σύνθημα της εκκίνησης. Έτσι οι δρομείς έπρεπε να φτάσουν στην πλατεία των Γαργαλιάνων που τους περίμενε ένα μέλος της, ο Δημ. Σταθόπουλος και να επιστρέψουν στην εκκίνηση.
Πρώτος τερμάτισε ο Ευστράτιος Κωνσταντόπουλος ή Αραούζος από την Χώρα με χρόνο 50΄ και δεύτερος ο πιτσιρικάς Γεώργιος Ν. Χρονόπουλος από το χωριό μας με χρόνο 53΄ τον οποίο σε όλη τη διαδρομή ακολουθούσε ο αδελφός του ενθαρρύνοντας τον.
Έμειναν ακόμα μερικά αγωνίσματα αλλά επειδή είχε περάσει η ώρα και έπρεπε να απονεμηθούν τα βραβεία από τον πρόεδρο της επιτροπής δεν πραγματοποιήθηκαν. Μετά την απονομή των μεταλλίων και των λοιπών επάθλων οι κάτοικοι του χωριού συνέχισαν το γλέντι με παραδοσιακή τοπική μουσική με νταούλια, πίπιζες και κλαρίνα.

Αυτοί οι αγώνες ήταν η απαρχή για την συνεχή πλέον ενασχόληση των πυργιωτών με τον αθλητισμό. Μετά από μερικά χρόνια ο σύλλογος αυτός εκτός από τις διοργανώσεις αγώνων μεταξύ των κατοίκων του χωριού διατηρούσε και ποδοσφαιρική ομάδα ( πριν τον Μιλτιάδη) καθώς και μια επιτυχημένη θεατρική ομάδα με πολλές παραστάσεις όχι μόνο στο χωριό μας μα σε ολόκληρη την περιοχή.
Σε λίγες ημέρες ( στις 16 Μαΐου ) συμπληρώνονται 103 χρόνια από την ημέρα αυτή των αγώνων στο χωριό μας και το αφιέρωμα αυτό είναι μια τιμή σε όλους αυτούς που στήριξαν την καλλιέργεια του αθλητικού πνεύματος των νέων του χωριού μας όχι μόνο την εποχή εκείνη μα σε όλη αυτή την δύσκολη περίοδο από τότε μέχρι σήμερα. Κράτησαν τον αθλητισμό μέσα στις καρδιές μας και μετέδωσαν την ευγενή άμιλλα από γενιά σε γενιά. Έτσι ο αθλητικός σύλλογος του τότε έδωσε σε όλες τις επόμενες γενιές νέων ανθρώπων την χαρά του ευ αγωνίζεσθαι και το κυριότερο; μας έδωσε μια ομάδα τον ΜΙΛΤΙΑΔΗ για την οποία είμαστε όλοι περήφανοι. Ας παρατηρήσουμε τον τρόπο που έβλεπαν αυτοί τον αθλητισμό και να προσπαθήσουμε να τους μιμηθούμε κάνοντας τον μέρος της ζωής μας και έτσι κάποια στιγμή να αναβιώσουν οι αγώνες αυτοί.

 Τάκης Δ. Γλιάτας