ΑΝ ΣΥΜΦΩΝΗΣΟΥΝ ΟΛΟΙ ΘΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΝ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013

Τέλος στην αβάσιμη φημολογία περί κατάργησης των επιδοτήσεων ή δραματικών αλλαγών σε αυτές, υποστηρίζοντας τη συνέχιση των άμεσων ενισχύσεων προς τους αγρότες, έβαλε χθες η επίτροπος Γεωργίας της Ε.Ε. Μαριάν Φίσερ-Μπόελ. Τούτο συνέβη στην ανεπίσημη σύνοδο υπουργών Γεωργίας του Μπρνο στην Τσεχία, όπου η κα Μπόελ μίλησε με θέμα «Η Κοινή Αγροτική Πολιτική μετά το 2013: Ποιο είναι το μέλλον για τις απευθείας πληρωμές;».«Είναι πολύ νωρίς για να κλίνουμε υπέρ μιας αναλυτικής λύσης αλλά βασισμένοι στην εμπειρία που έχουμε έως τώρα στις απευθείας πληρωμές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είμαι πεπεισμένη ότι στη μελλοντική ΚΑΠ θα έπρεπε να συνεχίσουμε να κρατούμε ένα κοινό σύστημα άμεσων πληρωμών που παρέχουν ένα δίχτυ ασφάλειας όσον αφορά στο εισόδημα για τους αγρότες» τόνισε η κα Μπόελ, η οποία επανέλαβε τα παραπάνω λόγια σε τρία σημεία της ομιλίας της, για να γίνει κατανοητή η πρόθεση της Ε.Ε. Ακρογωνιαίος λίθος η ποιότητα Μαζί μ’ αυτό, όμως, η κα Μπόελ έθεσε άλλη μια προϋπόθεση: την ποιότητα. «Τελικά, επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω ότι υπάρχει επίσης ένας σύνδεσμος μεταξύ της νέας μας στρατηγικής για την ποιότητα και της ΚΑΠ μετά το 2013. Όχι μόνο είναι συνδεδεμένη η δικαιολόγηση της μελλοντικής ΚΑΠ με μια στέρεη πολιτική ποιότητας, αλλά η ποιότητα είναι επίσης το πιο ισχυρό χαρτί που μπορούμε να παίξουμε στις εξαγωγικές μας αγορές. Η νέα πολιτική ποιότητας για τα αγροτικά προϊόντα θα είναι για το λόγο αυτό ένας ακρογωνιαίος λίθος της ΚΑΠ μας μετά το 2013», είπε χαρακτηριστικά.

Αρχίζει το παζάρι

Στην ομιλία της η επίτροπος Γεωργίας κα Μπόελ, αφού τόνισε πως το 2014 δεν είναι μακριά, ανέφερε πως η επόμενη Κομισιόν θα παρουσιάσει μια Ανακοίνωση για το θέμα το 2010 (το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο) με την οποία θα ξεκινήσει η δημόσια συζήτηση, που θα ακολουθηθεί από νομοθετικές προτάσεις στα μέσα του 2011 μαζί με προτάσεις σχετικά με την Οικονομική Προοπτική. Για το λόγο αυτό, οι εναλλακτικές λύσεις πρέπει να τύχουν προετοιμασίας τώρα. Η επίτροπος Γεωργίας ασχολήθηκε με 3 ερωτήματα, τα οποία έθεσε η τσεχική προεδρία:«Το πρώτο ερώτημα είναι σχετικά με το ρόλο και τη λειτουργία που θα πρέπει να διαδραματίσει το σχήμα των άμεσων πληρωμών μετά το 2013, αναφορικά με την εισοδηματική στήριξη των αγροτών.Όπως και να επιληφθούμε αυτού του ερωτήματος, νομίζω ότι όλοι θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε ότι, μετά το 2013, ο ρόλος και η συμβολή των απευθείας πληρωμών για την εισοδηματική στήριξη των αγροτών θα έπρεπε να είναι διαφορετικά από ό,τι έχουμε σήμερα. (…) Εάν όλοι συμφωνήσουμε (σ.σ. κι εδώ αρχίζει το παζάρι, θα συμφωνήσουν όλοι ότι πρέπει να αλλάξει το σημερινό σύστημα;) πως οι αλλαγές στο παρόν μας σύστημα είναι αναπόφευκτες και ότι επίσης είναι πολύ νωρίς για να δει κανείς καθαρά όλες τις λεπτομέρειες του μελλοντικού συστήματος εδώ και τώρα, θα μπορούσαμε μολαταύτα να προσπαθήσουμε σήμερα να εξακριβώσουμε τα κύρια ζητήματα που θα πρέπει να επιλύσουμε. Το πρώτο σχετίζεται με τους λόγους για τους οποίους θα πρέπει να παρέχουμε στήριξη στους αγρότες. (…)

Απαραίτητο ένα δίχτυ ασφαλείας εισοδήματος

Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι το σχήμα των άμεσων πληρωμών, ως μέσον δικτύου ασφαλείας εισοδηματικής στήριξης, έχει παίξει ένα πολύ χρήσιμο ρόλο ως προς την ευόδωση της μετάπτωσης προς μια περισσότερο προσανατολισμένη στην αγορά ΚΑΠ. Για το λόγο αυτό, πιστεύω ότι μια μορφή βασικού δικτύου ασφαλείας εισοδήματος θα είναι απαραίτητη, ειδικά αν θέλουμε να αποφύγουμε περισσότερο ακριβές και περισσότερο προκαλούσες στρεβλώσεις, μορφές εισοδηματικής στήριξης. Αλλά σε τι επίπεδο θα συμβαίνει αυτό, είναι ακόμη πολύ ανοικτό, καθώς και το ζήτημα εάν και πώς θα έπρεπε να συνδέεται με την παραγωγή «βασικών» κοινωνικών αγαθών. Νομίζω ότι ο διάλογός μας θα μπορούσε να βοηθήσει στο ξεκαθάρισμα αυτού του σημείου, λαμβάνοντας υπόψη ότι τώρα οι Ευρωπαίοι αγρότες ήδη παρέχουν κοινωνικά αγαθά μέσα από τον πρώτο πυλώνα (πολλαπλή συμμόρφωση –εννοεί τη μέριμνα για το φυσικό περιβάλλον, την παραγωγή υγιεινών-ασφαλών προϊόντων κ.ά.) και το δεύτερο πυλώνα της ΚΑΠ.

Εάν φύγει, να έρθει μια άλλη στήριξη

Το δεύτερο ερώτημα εστιάζει στη σχέση μεταξύ των άμεσων πληρωμών και άλλων υπαρχόντων εργαλείων - ειδικά μέτρα ρύθμισης της αγοράς και εργαλεία ανάπτυξης της υπαίθρου. (…)Το πώς οι άμεσες πληρωμές συνδέονται με άλλα εργαλεία εξαρτάται φυσικά από την κατεύθυνση που οι άμεσες πληρωμές θα πάρουν στο μέλλον. Εάν προκρίνουμε ένα σύστημα που θα κινηθεί σταδιακά προς τις πληρωμές στα κοινωνικά αγαθά, τα παρόντα μέτρα ανάπτυξης της υπαίθρου θα χρειάζονταν αναθεώρηση προς εγγύηση συνεκτικότητας με το μελλοντικό μας σύστημα. Ομοίως, εάν η παράμετρος του εισοδήματος στις άμεσες πληρωμές καταργηθεί σταδιακά, τότε θα έπρεπε να εξετάσουμε εάν κάποια άλλη εισοδηματική στήριξη θα χρειαζόταν για να αντικαταστήσει το σημερινό δίχτυ ασφαλείας εισοδήματος που οι άμεσες πληρωμές παρέχουν.Επαν-εξισορρόπηση;Τελικά, στο τρίτο ερώτημα το τσεχικό κείμενο ερωτά ποιος θα είναι ο καλύτερος δρόμος για να ικανοποιηθεί η δέσμευση του Συμβουλίου ώστε να εξεταστούν ενδελεχώς οι πιθανότητες για εξέλιξη του συστήματος απευθείας πληρωμών στην Κοινότητα και να επιληφθεί του ζητήματος των διαφοροποιημένων επιπέδων των απευθείας πληρωμών μεταξύ των κρατών μελών μετά το 2013. (…)

Γνωρίζουμε όλοι καλά αυτό το γεγονός (σ.σ. της διαφοράς ανάμεσα στις επιδοτήσεις που λαμβάνουν τα κράτη μέλη, ανά εκτάριο ή ανά δικαιούχο).Είναι σημαντικό να σκεφτούμε τρόπους να επαν-εξισορροπήσουμε την κατανομή των άμεσων πληρωμών και να στοχεύσουμε καλύτερα τη στήριξη στο μέλλον.Με τον «Έλεγχο Υγείας» έχουμε ήδη δώσει στα Κράτη Μέλη τη δυνατότητα να προχωρήσουν προς μία ενιαία αποτίμηση (σ.σ. δικαιωμάτων επιδότησης) σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Θα έπρεπε να καταπιαστούμε με αυτή τη διαδικασία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης; Φυσικά, αυτό θα είναι μία μεταξύ των εναλλακτικών λύσεων μαζί με άλλες που θα εξερευνήσουμε στο όλο πλαίσιο των μέτρων στήριξης μέσα στην ΚΑΠ».

Η κα Μπόελ, αφού έκανε αναφορά στην αναγκαιότητα διατήρησης ενός σχήματος άμεσων πληρωμών στους αγρότες (είναι η φράση με την οποία ξεκινά το σημερινό ρεπορτάζ), ερώτησε: «Αλλά θα έπρεπε αυτό το σχήμα να είναι πλήρως αποσυνδεδεμένο και χωρίς ιστορικούς συνδέσμους (σ.σ. εννοεί ότι τα δικαιώματα που έχει κάποιος συνδέονται με τις επιδοτήσεις που έλαβε για κάποια περίοδο); Και θα έπρεπε αυτό το σχήμα απευθείας πληρωμών να είναι στοχευμένο στους ενεργούς γεωργούς;

Σε αυτό το στάδιο είναι ξεκάθαρο πως έχουμε περισσότερες ανοιχτές ερωτήσεις παρά συμπεράσματα, αλλά νομίζω πως αυτά τα ερωτήματα μαζί με τα δικά σας και τις απόψεις σας θα συμβάλουν σε ένα γόνιμο διάλογο».

Του Κώστα Κοντοθανάση