Ενα διαφορετικό παγκόσμιο γεωπολιτικό σκηνικό, όπου οι ΗΠΑ θα έχουν απολέσει
τη σημερινή παντοδυναμία τους και η Κίνα θα έχει εξελιχθεί στη μεγαλύτερη
οικονομία του πλανήτη, σκιαγραφεί έκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Πληροφοριών των
ΗΠΑ για την πορεία της ανθρωπότητας έως το 2030.
Η έκθεση 140 σελίδων, προϊόν αναλύσεων των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, όπως και εμπειρογνωμόνων από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, επισημαίνει ότι η οικονομική ισχύς θα μετατοπισθεί από το ευρωατλαντικό πεδίο στην Ασία, ωστόσο ως απόρροια της ενεργειακής ανεξαρτησίας της η Αμερική θα διατηρήσει τον πρωταγωνιστικό ...................
της ρόλο ως «πρώτη μεταξύ ίσων». Αντίθετα, καταγράφεται αβεβαιότητα γύρω από το μέλλον της Ευρώπης, ενώ προβλέπεται σταδιακή υποχώρηση της Ρωσίας, η οικονομία της οποίας δεν είναι ιδιαίτερα παραγωγική και η ισχύς της χώρας είναι απόρροια των πηγών ενέργειας που διαθέτει.
Στην έκθεση, που τιτλοφορείται «Παγκόσμιες τάσεις 2030», προβλέπεται ότι στις επόμενες δύο δεκαετίες το ποσοστό της παγκόσμιας οικονομίας που έχουν οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και η Ιαπωνία θα μειωθεί από 56% που είναι σήμερα σε λιγότερο από το 50%. Παράλληλα, προβλέπεται οικονομική άνοδος και αυξημένη επιρροή για χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδονησία, η Κολομβία, το Μεξικό, η Ν. Κορέα, η Νιγηρία και η Τουρκία. Για την τελευταία καταγράφεται πάντως και η απειλή διαμελισμού από ενδεχόμενη δημιουργία κουρδικού κράτους. Ενα από τα συνολικά έξι σενάρια που παρουσιάζονται στην έκθεση αναφέρεται στη σύσταση κράτους του πλούσιου σε πετρελαϊκά κοιτάσματα Κουρδιστάν, το οποίο θα περιλαμβάνει και μέρος της ανατολικής Τουρκίας.
Παρά την ενίσχυση της Κίνας και την αποδυνάμωση της Δύσης, στον νέο πολυπολικό κόσμο που θα δημιουργηθεί, οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν τα χαρακτηριστικά της υπερδύναμης, καθώς «παραμένουν η μόνη χώρα ικανή να οικοδομήσει διεθνείς συμμαχίες και να κινητοποιήσει τις αναγκαίες δυνάμεις για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων». Ο σύμβουλος σύνταξης της έκθεσης, Μάθιου Μπάροους, τονίζει πάντως ότι «η Κίνα δεν θα αντικαταστήσει τις ΗΠΑ σε παγκόσμιο επίπεδο», αφού αδυνατεί να διαδραματίσει τον ιδιότυπο ρόλο της γέφυρας μεταξύ περιοχών, χωρών και θεσμών: «Το να είναι μια χώρα η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη είναι σημαντικό, αλλά η μεγαλύτερη οικονομία δεν είναι απαραιτήτως και υπερδύναμη».
Σε αντίθεση με την πλήρη ανεξαρτησία των ΗΠΑ από τη Σοβιετική Ενωση και την απόλυτα συγκρουσιακή σχέση που είχαν κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, ο ανταγωνισμός Αμερικής - Κίνας θα έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, αφού οι δύο μεγαλύτερες δυνάμεις θα είναι αναγκασμένες να συνεργάζονται για την προώθηση των συμφερόντων τους, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις θα είναι κοινά. Στην έκθεση προβάλλεται και το «θετικό σενάριο» μιας πιθανής μελλοντικής συνεργασίας ΗΠΑ - Κίνας. Για να προκύψει αυτή θα χρειαζόταν μια μείζων κρίση, όπως, για παράδειγμα, να βρεθούν η Ινδία και το Πακιστάν στα πρόθυρα πυρηνικού πολέμου και αυτός να αποφευχθεί με κοινή παρέμβαση Ουάσιγκτον και Πεκίνου.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι μέχρι το 2030 η Κίνα θα προηγείται της Ινδίας, αλλά στη συνέχεια η μεταξύ τους διαφορά θα αρχίσει να μειώνεται καθώς οι ρυθμοί ανάπτυξης της τελευταίας θα είναι αισθητά μεγαλύτεροι. Από κοινού οι δύο ασιατικοί γίγαντες θα έχουν διπλάσια συνεισφορά στην παγκόσμια ανάπτυξη σε σχέση με αυτή που έχουν σήμερα η Αμερική και η Ευρωζώνη μαζί. Πάντως, Κίνα και Ινδία περιγράφονται ως ευάλωτες στην έλλειψη πόρων. Επίσης, η διαφαινόμενη διασπορά επικίνδυνων τεχνολογιών, που σε συνδυασμό με την ευρεία χρήση του κυβερνοχώρου θα προσφέρει τη δυνατότητα όχι μόνο σε χώρες και οργανώσεις, αλλά ακόμη και σε μεμονωμένα άτομα, να προκαλούν τεράστιες καταστροφές.
«Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στην ιστορία της ανθρωπότητας, που μπορεί να οδηγήσει σε εντελώς διαφορετικές εκδοχές του αύριο», καταλήγει η έκθεση.
Η έκθεση 140 σελίδων, προϊόν αναλύσεων των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, όπως και εμπειρογνωμόνων από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, επισημαίνει ότι η οικονομική ισχύς θα μετατοπισθεί από το ευρωατλαντικό πεδίο στην Ασία, ωστόσο ως απόρροια της ενεργειακής ανεξαρτησίας της η Αμερική θα διατηρήσει τον πρωταγωνιστικό ...................
της ρόλο ως «πρώτη μεταξύ ίσων». Αντίθετα, καταγράφεται αβεβαιότητα γύρω από το μέλλον της Ευρώπης, ενώ προβλέπεται σταδιακή υποχώρηση της Ρωσίας, η οικονομία της οποίας δεν είναι ιδιαίτερα παραγωγική και η ισχύς της χώρας είναι απόρροια των πηγών ενέργειας που διαθέτει.
Στην έκθεση, που τιτλοφορείται «Παγκόσμιες τάσεις 2030», προβλέπεται ότι στις επόμενες δύο δεκαετίες το ποσοστό της παγκόσμιας οικονομίας που έχουν οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και η Ιαπωνία θα μειωθεί από 56% που είναι σήμερα σε λιγότερο από το 50%. Παράλληλα, προβλέπεται οικονομική άνοδος και αυξημένη επιρροή για χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδονησία, η Κολομβία, το Μεξικό, η Ν. Κορέα, η Νιγηρία και η Τουρκία. Για την τελευταία καταγράφεται πάντως και η απειλή διαμελισμού από ενδεχόμενη δημιουργία κουρδικού κράτους. Ενα από τα συνολικά έξι σενάρια που παρουσιάζονται στην έκθεση αναφέρεται στη σύσταση κράτους του πλούσιου σε πετρελαϊκά κοιτάσματα Κουρδιστάν, το οποίο θα περιλαμβάνει και μέρος της ανατολικής Τουρκίας.
Παρά την ενίσχυση της Κίνας και την αποδυνάμωση της Δύσης, στον νέο πολυπολικό κόσμο που θα δημιουργηθεί, οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν τα χαρακτηριστικά της υπερδύναμης, καθώς «παραμένουν η μόνη χώρα ικανή να οικοδομήσει διεθνείς συμμαχίες και να κινητοποιήσει τις αναγκαίες δυνάμεις για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων». Ο σύμβουλος σύνταξης της έκθεσης, Μάθιου Μπάροους, τονίζει πάντως ότι «η Κίνα δεν θα αντικαταστήσει τις ΗΠΑ σε παγκόσμιο επίπεδο», αφού αδυνατεί να διαδραματίσει τον ιδιότυπο ρόλο της γέφυρας μεταξύ περιοχών, χωρών και θεσμών: «Το να είναι μια χώρα η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη είναι σημαντικό, αλλά η μεγαλύτερη οικονομία δεν είναι απαραιτήτως και υπερδύναμη».
Σε αντίθεση με την πλήρη ανεξαρτησία των ΗΠΑ από τη Σοβιετική Ενωση και την απόλυτα συγκρουσιακή σχέση που είχαν κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, ο ανταγωνισμός Αμερικής - Κίνας θα έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά, αφού οι δύο μεγαλύτερες δυνάμεις θα είναι αναγκασμένες να συνεργάζονται για την προώθηση των συμφερόντων τους, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις θα είναι κοινά. Στην έκθεση προβάλλεται και το «θετικό σενάριο» μιας πιθανής μελλοντικής συνεργασίας ΗΠΑ - Κίνας. Για να προκύψει αυτή θα χρειαζόταν μια μείζων κρίση, όπως, για παράδειγμα, να βρεθούν η Ινδία και το Πακιστάν στα πρόθυρα πυρηνικού πολέμου και αυτός να αποφευχθεί με κοινή παρέμβαση Ουάσιγκτον και Πεκίνου.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι μέχρι το 2030 η Κίνα θα προηγείται της Ινδίας, αλλά στη συνέχεια η μεταξύ τους διαφορά θα αρχίσει να μειώνεται καθώς οι ρυθμοί ανάπτυξης της τελευταίας θα είναι αισθητά μεγαλύτεροι. Από κοινού οι δύο ασιατικοί γίγαντες θα έχουν διπλάσια συνεισφορά στην παγκόσμια ανάπτυξη σε σχέση με αυτή που έχουν σήμερα η Αμερική και η Ευρωζώνη μαζί. Πάντως, Κίνα και Ινδία περιγράφονται ως ευάλωτες στην έλλειψη πόρων. Επίσης, η διαφαινόμενη διασπορά επικίνδυνων τεχνολογιών, που σε συνδυασμό με την ευρεία χρήση του κυβερνοχώρου θα προσφέρει τη δυνατότητα όχι μόνο σε χώρες και οργανώσεις, αλλά ακόμη και σε μεμονωμένα άτομα, να προκαλούν τεράστιες καταστροφές.
«Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στην ιστορία της ανθρωπότητας, που μπορεί να οδηγήσει σε εντελώς διαφορετικές εκδοχές του αύριο», καταλήγει η έκθεση.
Του Αθανασιου Ελλις
απο Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου