Ντοκουμέντο: Ιστορική Έκθεση του 1953 για το 3/τάξιο Δημοτικό Σχολείο Πύργου Τριφυλίας!!!

3/ταξιον Δημοτικόν Σχολείον Πύργου Τριφυλίας

Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 22-23/12/2012

Του Δημήτρη Α. Δριμή,

Εκπαιδευτικού,
τ. Δημάρχου Αετού

Το 1953, ο τότε επιθεωρητής των Δημοτικών Σχολείων της Τριφυλίας ζήτησε από τους διευθυντές των σχολείων να υποβάλουν ιστορικές εκθέσεις των σχολείων τους. Στις εκθέσεις που παραθέτουμε έχει τηρηθεί η ορθογραφία και η σύνταξη των πρωτοτύπων. Η γραφή,για τεχνικούς λόγους, είναι μονοτονική και όχι πολυτονική, όπως ήταν στις πρωτότυπες εκθέσεις. Οι πληροφορίες που αντλούνται, πέρα από τις μνήμες που ανασύρονται, είναι πολλές και ρίχνουν φως σε μια πρόσφατη, σχετικά, περίοδο του τόπου μας. Ας μην ξεχνάμε πως οι εκθέσεις συντάχθηκαν στη δύσκολη περίοδο των μεταπολεμικών και μετεμφυλιακών χρόνων.

Το Δημοτικό Σχολείο Πύργου – Τριφυλίας φαίνεται, σύμφωνα με την έκθεση του διευθυντή, από τα χρόνια του 1821 και μέχρι το 1923 να λειτουργεί ξεχωριστά ως αρρένων και θηλέων. Στην αρχή λειτουργούσε με δαπάνες των κατοίκων, στη συνέχεια ως κοινοτικό και τέλος ως κρατικό σχολείο. Από το1930 ξεκινάει, με πρωτοβουλία του Κοινοτικού Συμβουλίου, η προσπάθεια αγοράς οικοπέδου και ανέγερσης διδακτηρίου για τριτάξιο σχολείο. Η προσπάθεια αυτή ολοκληρώθηκε το 1938 με την αποπεράτωση του διδακτηρίου. Βοήθησαν ομογενείς από την Αμερική,το υπουργείο Παιδείας, οι ίδιοι οι κάτοικοι. Ονόματα δημοτικών συμβούλων, δωρητών, μελών διδακτηριακής επιτροπής και σχολικής εφορείας, παρελαύνουν στην έκθεση αυτή.




Το σχολείο διέθετε εποπτικά μέσα διδασκαλίας και σχολικό κινηματογράφο.Το 1944 πυρπολήθηκε και καταστράφηκε το διδακτήριο από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Το 1950 ξεκίνησε, με πρωτοβουλία ομογενών και με κρατική επιχορήγηση η ανοικοδόμησή του, η οποία ολοκληρώθηκε το 1953. Το σχολείο, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, διέθετε ετήσιο έσοδο από δωρεά σταφιδαμπέλου και συνεχή βοήθεια από τους κατοίκους. Διέθετε, επίσης, σχολικό κήπο ενώ στις προθέσεις της σχολικής εφορείας ήταν η απαλλοτρίωση γειτονικού οικοπέδου, η περίφραξη με μαντρότοιχο, η δημιουργία γυμναστηρίου,η ίδρυση μελισσοκομείου, ορνιθοτροφείου και κονικλοτροφείου. Είναι προφανής η κινητοποίηση της τοπικής κοινότητας, στο σύνολό της.

Ακολουθεί η πλήρης έκθεση.

Φωτογραφία από την πρωτότυπη ιαστορική έκθεση

                                                                          Βασίλειον της Ελλάδος

                                                             3/ξιον Δημ. Σχολείον Πύργου – Τριφυλίας

                                        Ιστορική Εκθεσις περί του ΔημοτικούΣχολείου Πύργου - Τριφυλίας

Από μαρτυρίες των επιζώντων γερόντων συνάγεται ότι εις το χωρίον Πύργος-Τριφυλίας ελειτούργησε δημοτικόν σχολείον ευθύς μετά τους χρόνους της επαναστάσεως του 1821. Το σχολείον ελειτούργησε κατ` αρχάς δαπάναις των κατοίκων του χωρίου ήτοι υπό μορφήν ιδιωτικήν, βραδύτερον την συντήρησιν ανέλαβε η Κοινότης και τέλος εγένετο κρατικόν. Ακριβείς χρονολογίαι των μεταβατικών τούτων σταθμών δεν κατέστη δυνατόν να εξακριβωθώσιν.
Μέχρι του έτους 1923 το σχολείον ελειτούργει κεχωρισμένως, ήτοι εις ιδιαίτερον διδακτήριον το σχολείον αρρένων και εις ιδιαίτερον το σχολείον θηλέων. Από διδακτηριακής πλευράς εστεγάζετο εις ιδιωτικά οικήματα. Ούτω είχον τα πράγματα ότε το έτος 1930, το Κοινοτικόν Συμβούλιον απαρτιζόμενον εκ των: 1) Θεοδώρου Λυκ. Τσώλη, 2) Πολυχρόνη Π. Πολυχρονοπούλου, 3) Γεωργίου Θεοδωροπούλου, 4) Παναγιώτου Κ. Θεοδωροπούλου και 5) Αριστομένους Αργυροπούλου, εψήφισεν δαπάνην δραχ. 30.000 διά της οποίας ηγοράσθη το υπό της υπηρεσίας προταθέν ως κατάλληλον οικόπεδον, κείμενον εις την έξοδον του χωρίου, βορείως αυτού και παρά την οδόν Πύργου– Μουζακίου.
Διά των ενεργειών του Κοινοτικού Συμβουλίου διωρίσθη υπό του υπουργείου Διδακτηριακή Επιτροπή απαρτιζομένη εκ των : 1) Θεοδώρου Βακαλοπούλου ιερέως, 2) Γ. Μιχαλοπούλου ιατρού, 3) Πολυχρόνη Πολυχρονοπούλου και 4) Αναστασίου Αυρηλιώνη.
Το Κοινοτικόν Συμβούλιον μετά της εν λόγω επιτροπής και του τότε Δ/ντού του Σχολείου Δημ/λου Παπαγιάννη Ανδρέου εκινήθη δραστηρίως διά την οικοδόμησιν του διδακτηρίου. Ούτω συνεκεντρώθη διά της προσωπικής εργασίας των κατοίκων οικοδομικόν υλικόν (άμμος, ξυλεία, πέτρα κ.λπ.) και ήρξαντο αι εργασίαι κατά το έτος 1931 βάσει σχεδίου του υπουργείου Παιδείας προβλέποντας την ίδρυσιν τριταξίου Σχολείου. Ηνοίχθησαν θεμέλια διά δύο αιθούσας και σχετικόν διάδρομον και επροχώρησαν αι εργασίαι της λιθοδομής.Αι ως άνω επιτροπαί απηυθύνθησαν και προς τους εν Αμερική ομογενείς οι οποίοι συνέδραμαν διά του ποσού των 330 Δολλαρίων. Διά των χρημάτων τούτων και διά χορηγήσεων της Κοινότητος και ερανικών προσφορών των κατοίκων ως και διά της προσωπικής εργασίας τούτων κατορθώθη η πλήρης αποπεράτωσις της λιθοδομής, της δαπάνης ανελθούσης συνολικώς εις το ποσόν των δραχμών 296.000.
Κατά το έτος 1936 η τότε σχολική εφορεία απαρτιζομένη εκ των: 1) Γεωργίου Μιχαλοπούλου ως προέδρου 2) Γ.Θεοδωροπούλου ως ταμίου και 3) Δημητρίου Δούμουρα Δημ/λου ως γραμματέως ητήσατο δι` αναφοράς της παρά τον Κον υπουργόν Παιδείας την χορήγησιν πιστώσεως δια την αποπεράτωσιν του διδακτηρίου. Το υπουργείον διέταξεν τον τότε Νομάρχην Μεσσηνίας Παπαδήμα όπως μεταβή επιτοπίως και εξετάση τα πράγματα και εισηγηθή περαιτέρω. Πράγματι ο τότε Νομάρχης  Μεσσηνίας Παπαδήμας ήλεγξε μεταβάς επιτοπίως την συντελεσθείσαν εργασίαν και εισηγήθη την χορήγησιν πιστώσεως διάτην αποπεράτωσιν του διδακτηρίου. Διά της χορηγηθείσης κρατικής πιστώσεως και διά προσφοράς εκ μέρους των κατοίκων οικοδομησίμου ξυλείας συνετελέσθη η πλήρης αποπεράτωσις του διδακτηρίου και κατέστη δυνατή η λειτουργία τούτου από του έτους 1938.
Το σχολείον προϊόντος του χρόνου επλουτίσθη και διά των απαραιτήτων εποπτικών μέσων διδασκαλίας ως και διά σχολικού κινηματογράφου. Κατά το έτος 1940 εχορηγήθη νέα πίστωσης υπό του υπουργείου διά την οικοδόμησιν και της τρίτης αιθούσης του διδακτηρίου ίνα το σχολείον λειτουργήση ως τριτάξιον. Δυστυχώς το έργον παρέμεινε ημιτελές λόγω της επισυμβάσης κατοχής
της χώρας υπό των Γερμανοϊταλών.
Κατά το έτος 1944 (μήνα Απρίλιον) το σχολείον επυρπολήθη υπό των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής περισωθέντων μόνον των θρανίων. Εκτοτε το σχολείον εστεγάσθη εις ιδιωτικά οικήματα.
Μετά την απελευθέρωσιν οι κάτοικοι προσέφερον ικανήν ξυλείαν κυπαρίσσου και προσεφέρθησαν να βοηθήσωσιν διά την ανοικοδόμησιν του σχολείου. Δυστυχώς όμως δεν ήτο δυνατή η ανοικοδόμησις του σχολείου μόνον δι επιτοπίων πόρων οι οποίοι ήσαν πενιχροί.
Ούτως είχον τα πράγματα ότε το έτος 1950 επεσκέφθη το χωρίον ο εν Fond du Lac της Αμερικής διαμένων ομογενής κ. Διονύσιος Σταθόπουλος όστις και ανέλαβε πρωτοβουλίαν ανοικοδομήσεως του σχολείου. Ούτω πρωτοβουλία του ομογενούς Σταθοπούλου συνελέγη εν Αμερική δι’ εκουσίων προσφορών το ποσόν των 2.875 Δολλαρίων, όπερ προσέφερον οι κάτωθι ομογενείς ανακηρυχθέντες και δωρηταί του σχολείουήτοι: 1) Διονύσης Σταθόπουλος διαμένων εν Fond du Lac Δολ. 575, 2) Χαράλαμπος Σταθόπουλος διαμένων ομοίως εν Fond du Lac U.S.A. Δολ. 575, 3)Χρυσάνθη χήρα Γ. Κατσούλα διαμένουσα εις Appleton Wis U.S.A. (εις μνήμην του αποθανόντος συζύγου της Γ. Κατσούλα) Δολ. 575, 4) Μιλτιάδης Αυρηλιώνης διαμένων εν MILWAUKEE Wis U.S.A. Δολ. 350, 5) Χρήστος Γεν. Κατσούλας διαμένων εν Santa Rosa Calif. U.S.A. Δολ. 300, 6) Διονύσης Δημητρόπουλος Δολ. 200, 7) Απόστολος Κάππος Δολ. 200 και 8) Φώτης Καραμπότσος Δολ. 100.
Διά των χρημάτων τούτων και διά κρατικής επιχορηγήσεως ανερχομένης εις το ποσόν των δραχ. 15.000.000 κατέστη δυνατή η ανοικοδόμησις των πυρποληθέντων δύο αιθουσών του διδακτηρίου ως και η αποπεράτωσις της τρίτης αιθούσης αυτού, μεταξύ των ετών 1950 – 53.
Σήμερον το σχολείον ενώ από διδακτηριακής πλευράς παρουσιάζεται μάλλον άρτιον, στερείται εποπτικών μέσων διδασκαλίας και μαθητικής βιβλιοθήκης. Πάντως το ετήσιον έσοδον του σχολείου εκ της δωρηθείσης κατά το έτος 1946 υπό του αειμνήστου Ιωάννου Θεοδωροπούλου σταφιδαμπέλου ως και η επιδεικνυομένη εκ μέρους των κατοίκων προθυμία δημιουργεί βασίμους ελπίδας διά τον άρτιον εξοπλισμόν τούτου από πάσης πλευράς.

3τάξιον Δημοτικόν Σχολείον Πύργου Τριφυλίας, σχολικός κήπος

Σχολικός κήπος. Εν τμήμα του οικοπέδου του διδακτηρίου ήτοι το ευρισκόμενον εις το νοτιοδυτικόν άκρον αυτού εκτάσεως περίπου 500 τετρ. Μέτρων, διερρυθμίστη από του έτους 1937 υπό του τότε Δ/ντού του σχολείου Δημ. Δούμουρα εις σχολικόν κήπον όστις παρουσίασε σημαντικήν πρόοδον.
Ο σχολικός κήπος παρεμελήθη κατά τα έτη της κατοχής και ιδρύθη εκ νέου το έτος 1950-51 υπό του τότε Δ/ντού του σχολείου Αντωνίου Κωνσταντέλλου. Σήμερον ο σχολικός κήπος περιφραγμένος δι` αγκαθωτού σύρματος είναι χωρισμένος εις δύο τμήματα. Το εις την είσοδον αυτού τμήμα έχει διαρρυθμισθή εις ανθοκήπον ενώ το υπόλοιπον διηρημένον εις τμήματα καλλιεργείται διά φυτών κα-
ταλλήλως, ώστε να υποβοηθή και εις την διδασκαλίαν του μαθήματος της φυσικής ιστορίας.
Προοπτική μελλοντικών επιδιώξεων.
Η σχολική Εφορεία στηριζομένη εις την εκ μέρους των εν τη Αμερική εγκατεστημένων ομογενών κατανόησιν και συμπαράστασιν ως και εις την εκ μέρους των κατοίκων επιδεικνυομένην προθυμίαν έχει ως προοπτικήν την εκτέλεσιν εις το εγγύς μέλλον των κάτωθι εργασιών: α)την απαλλοτρίωσιν του γειτνιάζοντος προς το σχολείον οικοπέδου ώστε να καταστή τούτο ορθογώνιον, β) την περίφραξιν του σχολείου διά μανδροτοίχου, γ) την διαμόρφωσιν του γυμναστηρίου και δ) την ίδρυσιν μελισσοκομείου, ορνιθοτροφείου και κονικλοτροφείου.

Εν Πύργω – Τριφυλίας

τη 14η Μαΐου 1953

Ο Διευθυντής

(δυσανάγνωστη υπογραφή)

Σημείωση navarino-s: Πρόκειται για την υπογραφή του Διευθυντή του Σχολείου Νικολάου Κωστάκη που ήταν και ο συντάκτης της ιστορικής έκθεσης και που διακρίνεται στην πρώτη φωτογραφία. Το σχολείο είχε μεταφερθεί στον συγκεκριμένο χώρο στα μέσα του 1953 από το σπίτι Νικ. Χρονόπουλου (Χρονά) όπου εστεγαζόταν. Και το 1954 ξεκίνησε η καινούργια σχολική χρονιά στον καινούργιο χώρο με πρωτάκια τους γεννηθέντες το ΄ετος 1947. Η καλλιέργεια της σταφίδας διατηρήθηκε κάποια χρόνια αλλά τα προβλήματα για το σχολείο ήτανε μεγάλα καθώς με την έναρξη τον Σεπτέμβρη ο σωρός του καρπού καταλάμβανε μία από τις τρεις αίθουσες διδασκαλίας, τα δε σκουλίκια από τον καρπό ανέβαιναν στο ταβάνι και έπεφταν στους σβέρκους μας. Το μελισσοκομείο λειτούργησε δοκιμαστικά με κάποιες κυψέλες για ένα μικρό διάστημα. Ορνιθοτροφείο και κονικλοτροφείο δεν λειτούργησαν.